Trabzon’un Tarihi
Trabzon çok eski bir yerleşim merkezi olarak karşımıza çıkmaktadır. Trabzon iline ilk yerleşim yapanlar tibarenler ve flizonlar olarak bilinmektedir. Hitit imparatorluğu sınır dışında bırakılmıştır. İyonlular Sinop’tan Trabzon’a kadar gelmeleriyle Türk asıllı Turanlılara bağlı olarak en önemlisi tibarenlerin elinden Trabzon’u alarak Karadeniz de işlek bir ticaret merkezi haline getirmeyi başarmışlardır ve liman kurarak ön plana çıkmışlardır. Milattan önce 6. Asırda Persler bu bölgeyi ele geçirerek sahiplenmişlerdir. Makedonya kralı İskender, İran’ı yenmesiyle birlikte bütün Anadolu ve İran’ı krallığı ile savaşmış olsa da Trabzon’u ele geçirmeyi başaramamıştır. Makedonya Kralı İskender’in ölümünden sonra komutanlık aralarında bölünme olmuştur. Bu sıralarda Trabzon kuzey Karadeniz ve Kırımı içine alarak Pontus krallığı kurulmuştur.
Haçlı seferlerinde Latinler Bizanslıları kovmuştur. Böylelikle İznik’e geçici olarak sığınmışlardır. Trabzon’da da ikinci Bizans imparatorluğunu kurmayı başarmışlardır. On üçüncü asırlarda genişleyip bütün Karadeniz’e yayılarak ön plana çıkmayı başarmışlardır. Sonralarında gittikçe küçülmeleriyle Trabzon şehri ve civarlarında kalmışlardır.
Sultan İzzeddin Keykavus, Trabzon İmparatoru birinci Alexius’u yenip esir almışlardır. Sultan İzzeddin Keykavus’un kardeşi olarak Alaeddin Keykubat Maçka’yı fethederek ön plana çıkmıştır. Trabzon kalesini kuşatmıştır. Türk askerleri burçlara tırmanırken şiddetli bir fırtına nedeniyle kuşatma neticeye ulaşmamıştır. Trabzon İmparatoru her sene vergi vermeyi ya da Selçuklu Sultanı istediği zaman teçhizat asker gönderme isteklerini kabul etmek zorunda kalmışlardır.
Fatih sultan Mehmet han, zahmetli bir kara ve deniz seferiyle birlikte 26 Ekim 1461 tarihlerinde Trabzon’u fethetmiştir. Muhasara yaklaşık olarak kırk gün civarında sürmüş bulunmaktadır. Amiral Kazım Bey Doğu Karadeniz’i korumak amacıyla Trabzon’da bırakılmıştır.
Fatih Sultan Mehmet han, Trabzon Bizans imparatoru olarak Komnenus’u İstanbul, Edirne ve sonrasında Serez’e sürmüştür. Kendisine bir malikane verilerek orada yaşamıştır. Komnenus Fatihin rakibiyle mektuplaşarak Osmanlı devleti aleyhine İstanbul’da İkinci David ile 4 oğlu ve 1 yeğeni idam edildi bilinmektedir. Yavuz Selim’in 20 yıl boyunca sancakbeyliği zamanında Trabzon artık tamamen bir Türk şehri olmayı başarmıştır. Kültür ve sanat eserleriyle donatılarak kendisine hayran bırakmıştır.
Trabzon’un Turistik Yerleri
- Sümela Manastırı
Trabzon’un Maçka ilçesinde yer almaktadır. Sümela Manastırı’nın yapım tarihi bilinmemektedir. Ancak milattan sonra 365-395 yılları arasında yapıldığı hakkında söylenti bulunmaktadır. Bir gün gece rüyalarında Sümela Manastırının bulunduğu yerde Hz. İsa ve Hz. Meryem gördüklerinden dolayı gördükleri yere manastır inşa etmişlerdir. Halk arasında Meryem ana olarak da karşımıza çıkmaktadır. Mutlaka görmeniz gereken yerler arasında bulunmaktadır.
- Trabzon Kalesi
Trabzon Kalesi şehrin en yüksek tepesinde bulunmaktadır. Denizden gelebilecek saldırıları önlemek amacıyla inşa edilmiştir. Trabzon Kalesi, yukarı hisar, orta hisar ve aşağı hisar olmak üzere üç ana bölümle karşımıza çıkmaktadır. Olağan üstü güzelliği ve tarihin kokusunu size hissettirecek olan Trabzon kalesini de mutlaka ziyaret etmeniz gerekmektedir.
- VAZELON Manastırı
Trabzon’un Maçka ilçesinin içerisinde bulunan VAZELON manastırı kuruluş tarihi tam olarak bilinmemektedir. İncil’deki vaftizci Yahya Peygamber’e adandığı ve adının da bulunduğu zabulon adlı dağdan aldığı hakkında söylentiler bulunmaktadır. Bölgenin en eski manastırı olarak karşımıza çıkmaktadır. Sümela manastırından farklı olarak mağaralar ve ayazmanın bulunması söz konusudur.
- Uzun Göl
Trabzon da tabiat harikalarından biri olarak karşımıza uzun göl çıkmaktadır. Heyelan sonucu dere yatağında baraj şeklinde kapanması sonucunda uzun göl oluşmuştur. Sık ormanları ve doğal güzelliğiyle turistleri kendisine çekmektedir. Sık ziyaret edilen bir yer olarak oldukça gelişmiştir. Doğaseverler için doğa yürüyüşü, bisiklet turları yapma imkanı da bulunmaktadır.
- Ayasofya Müzesi
Turizm açısından önemli bir yere sahip olmaktadır. 1250-1260 tarihleri arasında Trabzon imparatorluğu komnenos Ailesinden birinci manuel tarafından kilise olarak yaptırılmıştır. Daha sonraki yıllarda ise karşımıza hastane ve cami olarak çıkmıştır. Günümüzde ise müze olarak kullanılıyor.
- Bedesten
Trabzon şehrinin Merkezinde yer almaktadır. Şehrin en eski yapılarındandır. Yavuz sultan Selimin annesi gülbahar hatun vakıfları arasında yer almaktadır. 1461-1512 yıları arasında inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde kapalı çarşı olarak kullanılmıştır.
- PERİSTERA ( KUŞTUL) Manastırı
Manastır, Maçka’nın Şimşirli köyü yakınlarında bulunmaktadır. 752 tarihinde 250 metrelik kayalık üzerine kurulmuştur. Eşsiz manzarasıyla birlikte turistlerin yoğun olarak ilgi gösterdiği yerlerden birisi olarak karşımıza çıkmaktadır.
- Boztepe
Uçsuz bucaksız Karadeniz manzarasıyla birlikte Trabzon’u tepeden izlemeniz için olağan üstü yerlerden birisidir. Boztepe vazgeçilmezleriniz arasında bulunacaktır. Gün batımı manzarası ve temiz havasıyla ön plana çıkmaktadır. Birçok turist Boztepe ziyaretini sıkça yapmaktadır. Turistler tarafından ilgi odağı olan yerler arasında bulunmaktadır.
- Yaylalar
Trabzon doğaseverlerin en çok dikkatini çeken yaylalarıyla ön plana çıkmaktadır. Turistlerin en çok dikkatini çeken yerlerden biriside yaylalardır. Özellikle Lapazan Yaylası, Garester Yaylası, Haldizen Yaylası, Şerah Köyü, Şeker su Yaylası, Sera Gölü Yaylası, Maçka- Mavura Yaylası gibi birçok yayla turist çekerek kendisine bağlamaktadır. Turistlerin ilgisini çekmesiyle her yıl düzenli olarak ziyaretçi almaktadır.
- Küçük Ayvasıl Kilisesi
Yedinci Yüzyılda inşa edilmiş olan kilise Trabzon’un en eski kiliseleri olarak karşımıza çıkmaktadır. St. Anna Kilisesi olarak da bilinmektedir. Giriş kapısında Bizans kabartması ile dikkat çekmektedir. 884-885 yıllarında basil döneminde onarılmasına dair onarım kitabesi bulunmaktadır. Yapı, üç nefli ve üç apsisle bir bazilikaları ve yapının içerisinde bulunan fresk kalıntıları ile ön plana çıkmaktadır. Çarşı mahallesinde bulunmaktadır. 1923 senelerine kadar kilise olarak faaliyet sürdürmüştür. Sonradan süt tozu ve incir deposu olarak kullanılmıştır.
- Çal Mağarası
Dünyanın en uzun mağarası olarak karşımıza çıkmaktadır. Astım ve sinüzit hastalıklarına iyi geldiği hakkında söylenti bulunmaktadır. Trabzon’un Düzköy ilçesinde çal beldesinde ön plana çıkmaktadır. Deniz seviyesinde olan 1050 metre yüksekliği ile doğal güzelliklerini olağanüstü bir şekilde yansıtmaktadır. Ayrıca içerisinde bulunan sarkıt ve dikitleriyle göz kamaştırmaktadır. 8 milyon yılda bugün ki haline gelmiş bulunmaktadır. Mağaranın içerisinde yürüyüş yolu ve altında dönem dönem artıp suyoluna ulaşmakta olan suyolu bulunmaktadır. Ahşap yürüyüş yolu yapılmıştır. Ayrıca ışıklandırma yapılarak 2003 tarihinde ziyaretçilerine açılmıştır.
12. Atatürk Köşkü Müzesi
Trabzon bulunan en önemli müzeler arasında bulunmaktadır. 1890 tarihinde Trabzonlu Banker Kostantin Kbbayanidis tarafından yaptırılmıştır. Yazılık olarak yaptırmış olsa da barok dönemi mimari özelliklerini taşımaktadır. Trabzon’a ait soğuk su sırtlarında, çam ormanları içerisinde yer alan bina ile büyük ve gösterişli olarak Avrupa simgeleri kullanılarak karşımıza çıkmaktadır. Köşkün dış cephesinde taş işçiliği bulunmaktadır. İç cephesi bağdadi tekniği kullanılmıştır. Yerler akımın etkisi olarak dönemin fayanslarıyla döşenmiş ve olağan üstü güzellikler ortaya konulmuştur.
Mustafa kemal Atatürk 1924 tarihinde Trabzon’a yaptığı gezi ile bu köşkü beğenmiştir. Sonrasında ise 1930 tarihinde tekrardan ziyaret etmiştir. 1943 tarihinde bina müzeye dönüştürülmüştür. Hizmete açılarak halk arasında Atatürk köşkü olarak ön plana çıkılmıştır.
Bir önceki yazımız olan Muğla’nın Tarihi ve Turistik Yerleri başlıklı makalemizde muğla en iyi plajı, muğla tarihi ve muğla'nın tarihi ve turistik yerleri resimli hakkında bilgiler verilmektedir.
